Gürcistan: "Yabancı ajanlara" karşı bir başka hamle
Gürcistan’da, yurtdışından fon alan kurumların damgalanmasına yarayacak “yabancı ajanlar” yasasının kabul edilmesine karşı kitlesel protestolar artarak sürüyor. Mart 2023’te benzer bir yasaya yönelik protestolar, tasarının geri çekilmesini sağlamıştı. Yorumcular protestoların arka planına ışık tutuyor.
Rusya korkunç bir örnek
Muhalif Rus siyasetçi Elvira Vikhareva, tartışmalı yasa girişiminin yıkıcı etkisini Facebook’ta şöyle açıklıyor:
“İktidardaki ‘Gürcü Rüyası’ partisi, fonlarının yüzde 20’sinden fazlasını yurtdışından alan sivil toplum kuruluşları ile medya organlarının ‘yabancı çıkarların temsilcisi kuruluşlar’ olarak tescil edilmesini istiyor. Resmi söylem böyle. ... Önemsiz bir detay gibi, değil mi? Ama böyle bir detayın ülkemiz için nelere mal olduğunu hâlâ iyi hatırlıyoruz. Gürcüler sınırın ötesine bakınca her şeyi anlıyor. Üstelik Gürcistan’da bu yüzde 20’lik sınırın altında kalan neredeyse hiçbir medya organı ve sivil toplum kuruluşu yok. Ülke çok fakir, yalnızca dünyaya açık bir politika izleyerek ve özellikle de hizmet sektöründe yurtdışından gelen fonlarla ayakta kalıyor.”
Kararı sonbaharda halk verecek
Süddeutsche Zeitung, Gürcistan'ın aralık ayından beri AB üyeliğine aday olduğunu hatırlatıyor:
“Ülke AB'ye yaklaşmak yerine, ondan tekrar uzaklaşmaya başladı bile. ... On binlerce yurttaş, yasa tasarısını Avrupa rotasına bir tehdit oluşturduğunu düşündükleri için protesto ediyor. ... Ülkenin en güçlü adamının sözleri de insanları endişelendiriyor olmalı. Milyarder, eski başbakan ve iktidar partisinin lideri Bidzina Ivanişvili, Batı'ya karşı geniş çaplı bir saldırı başlattı. Batı'nın, Gürcistan'ı da tıpkı Ukrayna gibi Rusya'ya karşı savaşta top yemi olarak kullanmak istediğini söylüyor. Ancak bu söz konusu dahi olamaz. Bu tür sözler daha ziyade, AB rotasından emin olmayan ve giderek otoriterleşen bir yönetim izlenimini güçlendiriyor. Hükümetin bir seçeneği olabilir. Ancak Gürcistan halkının da var; zira sonbaharda parlamento seçimleri yapılacak.”
AB'yle ilişkiler dahi tehlikeye atılıyor
Ukrayinska Pravda, uzun yıllardır iktidarını koruyan Gürcü Rüyası partisinin baskı altında olduğunu söylüyor:
“En yaygın kanı, kamu sektörü ve bağımsız medya üzerinde kontrol sağlayacak yasanın 26 Ekim'deki genel seçimlerde zafer kazanmak için gerektiği yönünde. Bu seçimler ilk kez, iktidar partisinin daima kazandığı tek adaylı seçim bölgeleri olmadan yapılacak. Dolayısıyla, Gürcü Rüyası'nın kazanması bu kez geçmişe kıyasla çok daha zor. ... İktidarda kalmak (Gürcü Rüyası'nın neredeyse on iki yıldır iktidarda olduğunu hatırlatalım) partinin ana hedefi. Ve bu hedefe ulaşmak için AB'yle ilişkileri feda etmeye dahi hazırlar.”
Başta zararsız deniyordu
Sürgünde yaşayan Dojd gazetecisi Katerina Kotrikadze, Facebook’ta şöyle uyarıyor:
“Rusya deneyimi sağ olsun, Gürcistan’da insanlar ‘yabancı ajanlar yasasının’ nereye varacağını ve neden gerekli bulunduğunu çok iyi biliyor. Kısaca özetleyeyim: Rus devleti de bize korkacak bir şey yaşanmayacağını, yasanın yalnızca ‘şeffaflık’ getireceğini ve kimsenin Rusya’da çalışmasını ya da yaşamasını engellemeyeceğini vadetmişti. ... Bugün Rusya’da tek bir büyük bağımsız medya kuruluşu ya da uluslararası insan hakları örgütü kalmadı. Yabancı ajanlar yasasının önemsiz bir mevzu olduğunu öne süren Rus yetkililerin gayesi tam da buydu.”